Artykuły

Jak uzyskać alimenty zza granicy? Twój były partner/partnerka wyjechała i nie płaci alimentów na dziecko?

Czy jeśli rodzic dziecka wyjedzie za granicę to nie musi płacić alimentów?

Nierozsądne jest twierdzenie, iż wyjazd rodzica za granicę umożliwi mu uniknięcia płacenia alimentów w Polsce ze względu na różnorodność prawa. Posiadając wyrok sądu Rzeczypospolitej Polskiej mamy prawo do ubiegania się o uzyskanie alimentów mimo iż dłużnik przebywa w innym kraju. Dłużnik przebywający na terenie Unii Europejskiej Procedura dotycząca transgranicznych roszczeń alimentacyjnych została uregulowana w Rozporządzeniu Rady (WE) NR 4/2009 z dnia 18 grudnia 2008 r. w sprawie jurysdykcji, prawa właściwego, uznawania i wykonywania orzeczeń oraz współpracy w zakresie zobowiązań alimentacyjnych (Dz.U.UE L z dnia 10 stycznia 2009 r.). Powyższy akt prawny reguluje tryb przekazywania wniosków enumeratywnie wskazanych w art. 56 (1), tj.: a) uznanie lub uznanie ze stwierdzeniem wykonalności orzeczenia; b) wykonanie orzeczenia wydanego lub uznanego w wezwanym państwie członkowskim; c) uzyskanie orzeczenia w wezwanym państwie członkowskim w przypadku braku jakiegokolwiek orzeczenia, w tym także, w razie potrzeby, ustalenie ojcostwa; d) uzyskanie orzeczenia w wezwanym państwie członkowskim, jeżeli nie istnieje możliwość uznania ani stwierdzenia wykonalności orzeczenia wydanego w państwie innym niż to państwo członkowskie; e) zmianę orzeczenia wydanego w wezwanym państwie członkowskim; f) zmianę orzeczenia wydanego w państwie innym niż wezwane państwo członkowskie” oraz g) art. 53 (wniosek o podjęcie szczególnych działań w przedmiocie uzyskania informacji o adresie, dochodach i majątku dłużnika).

Jak uzyskać alimenty zza granicy?

Osoba, która jest uprawniona do uzyskania alimentów powinna się udać do właściwego pod względem zamieszkania sądu okręgowego. W sekcji obrotu prawnego zagranicą przede wszystkim uzyskamy wszelkie informacje o wymaganej dokumentacji. Wszystkie wyroki wydane w Polsce są uznawane również poza granicami kraju. Nie ma znaczenia czy sprawa zakończyła się wyrokiem sądu czy też ugodą. Nie ma też obowiązku przekazania aktualnego adresu zamieszkania lub pobytu dłużnika. Egzekucja wtedy toczy się na terenie kraju Unii Europejskiej w której aktualnie przebywa dłużnik.

Do wszczęcia egzekucji na terenie innego kraju niż Polska musisz poczynić następujące kroki:

1. Należy złożyć wniosek o stwierdzenie wykonalności takiego orzeczenia do Sądu kraju, w którym dłużnik przebywa

2. Wniosek należy uzupełnić odpisem Wyroku polskiego Sądu, który stwierdza obowiązek alimentacyjny

3. Wniosek należy zaopatrzyć również w  specjalne zaświadczenie, które na taką okoliczność wystawia polski Sąd oraz i inne dokumenty wskazujące na obowiązek świadczenia (np. akt urodzenia dziecka)

4. Wszystkie dokumenty należy należy przetłumaczyć przez tłumacza przysięgłego

Tłumaczenie dokumentów przez tłumacza przysięgłego często wiąże się z niemałymi kosztami jednakże w tym zakresie uprawnionemu wierzycielowi przysługuje prawo złożenia wniosku o zwolnienie z konieczności ponoszenia tych kosztów. Wystarczy przy składaniu wniosku o dokumenty złożyć wpisać prośbę o zwolnienie z kosztów. Instytucja, która w danym kraju podejmuje działania egzekucyjne podejmuje szereg działań, które mają na celu ustalenie miejsca pobytu dłużnika. Te wszystkie czynności nie generują dodatkowych kosztów dla wierzyciela. Trzeba jednak dodać iż wszelkie informacje jakie zostaną przekazane mogą ułatwić lub wspomóc uzyskanie szybszych efektów i szczegółowych informacji. Jakakolwiek informacja uzyskana o dłużniku ułatwi postępowanie jeśli posiadamy np. numer PESEL, adres lub nazwę aktualnego lub byłego pracodawcy. Ponadto można wysłać prośbę odo konsulatu polskiego w danym kraju o udostępnienie informacji o adresie zamieszkania, miejsce zatrudnienia wskazując na interes prawny tj. egzekucję alimentów przy czym wystarczające jest powołanie się we wniosku na wyrok sądu zasądzającego alimenty. Obowiązek alimentacyjny mimo iż został zasądzony przez polski sąd w tym momencie dotyczy również wszystkich krajów w Unii Europejskiej. Zatem jeśli dłużnik myśli iż uniknie długów alimentacyjnych wyjeżdżając za granicę jest w błędzie.

A co z alimentami jeśli drugi rodzic wyjedzie poza Unię Europejską czy również mogę uzyskać alimenty?

Tutaj inaczej niż w przypadku Unii Europejskiej zastosowanie znajdzie Konwencja o międzynarodowym dochodzeniu alimentów na rzecz dzieci i innych członków rodziny, sporządzona dnia 23 listopada 2007 r. (Dz.U. UE L z dnia 22 lipca 2011 r.).

 Państwami-Stronami Konwencji nowojorskiej są m.in.

Algieria, Argentyna, Australia, Barbados, Białoruś, Brazylia, Burkina Faso, Chile, Chiny, Ekwador, Filipiny, Gwatemala, Haiti, Izrael, Kazachstan, Kirgistan, Kolumbia, Macedonia, Maroko, Meksyk, Mołdawia, Monako, Niger, Nowa Zelandia, Pakistan, Republika Środkowo- Afrykańska, Republika Zielonego Przylądka, Serbia, Seszele, Sri Lanka, Surinam, Szwajcaria, Tajwan, Turcja, Urugwaj, Watykan.

Wydawać się może iż procedura powinna być bardziej skomplikowana niż w przypadku Unii Europejskiej jednak w tym przypadku jest zdecydowanie łatwiej. Pośrednikiem w tym momencie staje się polski sąd i tam bezpośrednio składamy wniosek o dochodzenie roszczeń alimentacyjnych.

Tutaj również wierzyciel nie ponosi żadnych kosztów złożenia wniosku lub uzyskania odpowiednich dokumentów, które będą stanowić załącznik.

Wniosek składamy do właściwego pod względem zamieszkania wierzyciela sądu okręgowego i dalsza procedura jest inicjowana przez sąd. Sąd polski ze względu na różne systemy prawne jak i różne przepisy ustala organ centralny w państwie, w którym dłużnik przebywa i tam przekazuje kompletny wniosek. Przepisy poszczególnych krajów różnią się od siebie toteż przy jakichkolwiek brakach sąd wzywa wierzyciela o dodatkowe dokumenty lub informacje.

Alimenty na Islandii

Procedura dochodzenia alimentów na terenie Islandii jest odmienna Konwencja o jurysdykcji i uznawaniu oraz wykonywaniu orzeczeń sądowych w sprawach cywilnych i handlowych, sporządzona w Lugano dnia 30 października 2007 r oraz Konwencja o jurysdykcji i wykonywaniu orzeczeń sądowych w sprawach cywilnych i handlowych sporządzona w Lugano dnia 16.09.1988 r. (Dz.U. z 2000 r., Nr 10, poz. 132 i 133) w stosunkach pomiędzy Polską a Islandią nie ustanowiły organów centralnych, udzielających pomocy wnioskodawcom. Oznacza to, że powyższe akty prawne nie przewidują pośrednictwa sądów powszechnych oraz ministerstw sprawiedliwości w przekazywaniu wniosków o stwierdzenie wykonalności wyroków do właściwych organów na terytorium Islandii.

Alimenty z Wielkiej Brytanii

W związku z wystąpieniem Wielkiej Brytanii z UE i zakończeniem z dniem 31 grudnia 2020 roku okresu przejściowego w stosunkach pomiędzy Polską, a Wielką Brytanią nie stosuje się prawa europejskiego. Oznacza to, że od 1 stycznia 2021 roku Wielka Brytania traktowana jest jako państwo trzecie. Należy również wskazać, iż orzeczenia alimentacyjne wydane po 18 czerwca 2011 r. (w przypadku Danii – po 27 marca 2015 r.) w państwach, które są objęte Protokołem haskim z dnia 23.11.2007 r. o prawie właściwym dla zobowiązań alimentacyjnych (Dz.U. L 331 z 16.12.2009 r., s. 17) są automatyczne uznawane za wykonalne w innych państwach członkowskich. W przypadku orzeczenia wydanego wcześniej niezbędne będzie przeprowadzenie procedury uznania orzeczenia